Sayıştay: İzmir Büyükşehir Belediyesi 7 Yılda 10 Milyar TL zarar etti!
Sayıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2024 yılına ait mali harcamalarına dair kapsamlı raporunu tamamladı.

Sayıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2024 yılına ait mali harcamalarına dair kapsamlı raporunu tamamladı. Raporda dikkat çeken tespitler arasında, belediye şirketlerinin 7 yıllık süreçte 10 milyar TL'yi bulan zararları, Buca Metrosu ihalesiyle ilgili yargı süreci önerisi ve çeşitli yapısal sorunlar yer aldı. Belediyenin yönetimi, finansal disiplinsizlik ve bazı usulsüz uygulamalar nedeniyle eleştirildi.
10 Milyar TL’lik Zarar ve Sürekli Sermaye Artırımı
Rapora göre, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı iktisadi teşebbüslerin 2017-2024 yılları arasında sürekli zarar ettiği ve zararların karşılanabilmesi için her yıl sermaye artırımlarına gidildiği belirtildi. Belediye, zarar eden şirketler için toplamda 9.75 milyar TL’lik sermaye artırımı yaparken, bu durumun belediyenin mali sürdürülebilirliğini olumsuz etkileyebileceği vurgulandı. Sayıştay, belediyenin daha verimli kaynak kullanımı ve mali disipline uyması gerektiğine dikkat çekti.
Buca Metrosu İhalesinde Adli Süreç Önerisi
Sayıştay raporunda, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen ve kentteki en büyük altyapı projelerinden biri olarak kabul edilen Buca Metrosu ihalesine dair ciddi usulsüzlükler tespit edildi. İhaleye en düşük teklifi veren firma yerine, ikinci sıradaki firma seçildiği ve sonrasında bu süreçle ilgili hukuki bir davanın açıldığı belirtildi. Sayıştay, ihale sürecinde uluslararası saydamlık ve eşitlik ilkelerinin ihlal edildiği ve adli sürecin başlatılması gerektiğini ifade etti.
İmar Planları ve Şube Müdürlüklerinde Sorunlar
Raporda ayrıca, bazı ilçelerde imar planlarının bulunmadığı, belediyenin bu eksikliği gidermesi gerektiği ifade edildi. Kiraz ve Beydağ ilçelerinin merkezlerinde, bazı mahallelerde ve Çeşme'deki bazı bölgelerde imar planlarının yapılması gerektiği vurgulandı. Bunun yanı sıra, 18 şube müdüründen 13’ünün farklı birimlere görevlendirildiği ve bu kişilerin fiilen şube müdürlüğü görevini yerine getirmediği kaydedildi.
Portakal Vadisi'nde Usulsüzlük, Gazeteciler Cemiyeti'nden Kira Talebi
Buca’daki Portakal Vadisi projesinde de usulsüzlükler tespit edildi. Yüklenici firmanın işleri tamamlamaması nedeniyle, Fen İşleri Daire Başkanlığı'nın projeyi üstlenmesi ve kamu zararına yol açması eleştirildi. Ayrıca, İzmir Gazeteciler Cemiyeti’nin 2001 yılından itibaren kira ödemediği Basın Lokali için geçmiş yıllara ait kira bedellerinin talep edileceği açıklandı.
Riskli Yapılar ve Güvenlik Tehditleri
Sayıştay, 2007 yılında riskli yapı olarak ilan edilen Gaziemir’deki üç binanın bir an önce boşaltılarak yıkılması gerektiği uyarısında bulundu. Bu yapılar, can güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturuyor ve belediyenin bu konuda gerekli tedbirleri alması bekleniyor.
Zeytin Ağaçlarından Ekonomik Fayda Sağlanamıyor
Sayıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ait 37 bin 574 zeytin ağacından tarımsal fayda sağlanamadığını bir kez daha raporunda belirtti. Belediye stratejik planlarında tarımsal faaliyetleri desteklediğini ifade etse de, önceki yıllarda bu alanda yapılan denetimlerin gereğini yerine getirmediği vurgulandı.
Şoförlerin Ehliyetsiz Çalıştırılması ve Liyakat Sorunları
Raporda, belediyede ehliyetini kaybeden şoförlerin farklı pozisyonlarda çalıştırılması ve toplu iş sözleşmesinde bu durumun korunması eleştirildi. Sayıştay, ehliyetini kaybeden şoförlerin başka birimde çalıştırılmalarının yasal olmayan bir durum oluşturduğuna dikkat çekti.
İki İlçede Nazım İmar Planı Eksik
Kiraz ve Beydağ ilçelerinde nazım imar planlarının bulunmadığına dikkat çeken Sayıştay, düzenli kentleşme için bu planların ivedilikle yapılması gerektiğini belirtti.
Otopark Ücretlendirmesi ve Verimlilik
Sayıştay, İzmir’deki açık otoparklardan alınan ücretlerle ilgili de sorunlar tespit etti. Bazı araçların uzun süre park etmesine rağmen ücret alınmaması, personel eksiklikleri ve işletme verimsizliğine ilişkin gerekli önlemlerin alınması gerektiği ifade edildi.
Basmane Çukuru ve Kentin Kazanımı
Basmane Çukuru’nun şantiye alanı olarak kalmasının hem güvenlik riski oluşturduğuna hem de ekonomik olarak verimsiz kullanıldığının altı çizildi. Çukurun bir an önce kente kazandırılması ve belediye tarafından etkin şekilde değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
Raporda ayrıca belediyenin bağlı kuruluşları ve şirketlerinin benzer alanlarda faaliyet göstermelerinin kamu kaynağını israf ettiği ve verimsiz olduğuna dair bir uyarı yer aldı. Bu durumun düzeltilmesi gerektiği ifade edildi.
Sayıştay’ın İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne yönelik bu eleştirileri, şehrin mali yönetimi ve projelerinin daha etkin ve şeffaf bir şekilde yönetilmesi gerektiği mesajını veriyor.
